By Richie Lin    Photo：CANVA

Thuế quan của Trump và vai trò chiến lược của ngành logistics quốc tế

Các chính sách thuế quan dưới thời chính quyền Trump – đặc biệt là chính sách thuế đối ứng và cuộc chiến thương mại diện rộng – đã gây ra sự xáo trộn nghiêm trọng chuỗi cung ứng toàn cầu. Điều này khiến các công ty logistics quốc tế trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Lý do là:

1. Chiến lược né thuế làm tăng độ phức tạp chuỗi cung ứng

Khi thuế quan được áp dụng, các doanh nghiệp luôn tìm cách tái cấu trúc chuỗi cung ứng để tối ưu hóa chi phí. Ví dụ:

• Chuyển hướng sản xuất qua các quốc gia thay thế (như nhóm ALTASIA: Việt Nam, Thái Lan, Đài Loan, Indonesia).
• Tận dụng các hiệp định thương mại tự do (FTA) hoặc quy định về hàm lượng nội địa Mỹ (như HTSUS 9903.01.34) để xin miễn thuế.

Trong bối cảnh này, một nhà cung cấp dịch vụ logistics quốc tế có mạng lưới đa quốc gia và chuyên môn tuân thủ quy định thương mại là yếu tố then chốt.

2. Chuỗi cung ứng đa điểm xuất – đa điểm đến

Thuế quan làm gián đoạn mô hình “một quốc gia sản xuất” (ví dụ: Made in China). Kể từ khi gia nhập WTO vào năm 2000, Trung Quốc trở thành “công xưởng của thế giới” với chuỗi cung ứng hoàn chỉnh nhất trong lịch sử — đặc biệt mạnh ở Quảng Đông, Giang Tô và Thượng Hải.

Hiện nay, doanh nghiệp đang đa dạng hóa nguồn cung từ nhiều quốc gia:

•      Điện tử: Việt Nam + Thái Lan + Đài Loan

•      Dệt may: Bangladesh + Campuchia

•      Phụ tùng ô tô: Mexico + Đài Loan + Thái Lan

•      Nội thất: Việt Nam + Thái Lan + Campuchia

Việc quản lý chuỗi cung ứng phân tán như vậy đòi hỏi khả năng điều phối toàn cầu mạnh mẽ – từ lấy hàng, khai báo hải quan, vận chuyển đến giao hàng chặng cuối. Đây chính là thế mạnh của các công ty logistics tích hợp.

3. Tuân thủ hải quan và quy định thương mại

Thuế quan đồng nghĩa với kiểm tra pháp lý gắt gao hơn, như:

• Mã HS (HTS code)
• Giấy chứng nhận xuất xứ (CO) – liên quan thuế, USMCA, v.v.
• Các quy định đặc thù như Lacey Act, US Content Rule…

Một đối tác logistics toàn cầu sẽ đảm bảo:

• Tài liệu chính xác
• Tuân thủ quy định
• Giảm rủi ro bị chậm trễ, phạt hành chính hay giữ hàng

4. Quản lý tồn kho và tồn kho đệm (buffer stock)

Thuế quan gây ra sự bất ổn về thời gian giao hàng và chi phí. Doanh nghiệp cần:

• Duy trì tồn kho đệm ở nhiều khu vực (như Mỹ, Mexico, Đông Nam Á)
• Cần hệ thống kho bãi toàn cầu và khả năng quản lý tồn kho theo thời gian thực

Các công ty logistics có dịch vụ kho vận quốc tế và VMI (Vendor Managed Inventory) giúp:

• Tối ưu mức tồn kho
• Giảm chi phí lưu kho
• Tự động hoá chu kỳ bổ sung hàng hóa

5. Quản lý chi phí và tối ưu hóa vận tải

Thuế quan làm tăng chi phí đến nơi (landed cost), nên cần tối ưu hóa logistics để bù lại:

• Gom hàng từ nhiều khu vực
• Sử dụng linh hoạt các phương thức vận tải (biển, hàng không, đường sắt) để cân bằng chi phí – thời gian
• Đàm phán cước vận chuyển tốt hơn nhờ sản lượng toàn cầu

Công ty logistics có mối quan hệ hãng tàu vững chắc và chuyên môn vận tải đa phương thức sẽ giúp:

• Giảm chi phí
• Tăng độ tin cậy giao hàng

6. Quản lý rủi ro & theo dõi theo thời gian thực

Thuế quan đi kèm rủi ro chính trị – kinh tế (như thay đổi mức thuế đột ngột, tắc nghẽn cảng). Doanh nghiệp cần:

•      Theo dõi bộ quá trình vận chuyển

•      Lập kế hoạch ứng phó (ví dụ thay đổi tuyến vận chuyển khi khủng hoảng)

Các nhà vận chuyển có hệ thống IT tiên tiến (theo dõi thời gian thực, phân tích dữ liệu) giúp:

•      Dự đoán gián đoạn

•      Chủ động điều chỉnh tuyến đường

Tóm lại:
Thuế quan của Trump đã làm phân mảnh thương mại toàn cầu. Các doanh nghiệp buộc phải thích nghi với chuỗi cung ứng phức tạp hơn. Trong bối cảnh đó, các công ty logistics không chỉ là đơn vị vận chuyển – mà trở thành đối tác chiến lược, hỗ trợ doanh nghiệp vượt rào cản thương mại, tối ưu chi phí và đảm bảo tuân thủ xuyên biên giới.

Chúng tôi rất cảm kích nếu bạn có thể chia sẻ blog của TGL với bạn bè của mình, những người quan tâm đến thông tin thị trường trực tiếp về ngành Logistics - Chuỗi cung ứng và các sự kiện kinh tế cập nhật khác.