By Richie Lin    Photo：CANVA

Mặc dù theo Văn phòng Đại diện Thương mại Hoa Kỳ (USTR), Hoa Kỳ vẫn là thị trường nhập khẩu lớn nhất thế giới và thị trường tiêu dùng (tiêu dùng hộ gia đình, dịch vụ, nhu cầu doanh nghiệp) của nước này rất lớn, có sức ảnh hưởng toàn cầu; các doanh nghiệp vẫn nên đánh giá thêm những thị trường khác (hoặc nhiều thị trường cùng lúc) thay vì chỉ dựa vào Mỹ. Lý do: một số thị trường có thể tăng trưởng nhanh hơn và đa dạng hóa giúp giảm rủi ro (đừng “bỏ tất cả trứng vào một giỏ”). Chúng tôi quan sát thấy ngày càng nhiều công ty — kể cả doanh nghiệp Mỹ — đang đầu tư thời gian và nguồn lực để mở rộng thị phần tại nhiều khu vực. Đây là hành trình đầy thách thức, và họ chắc chắn sẽ cần một đối tác logistics 4PL đồng hành trong suốt quá trình.

4PL logistics là gì? 4PL — viết tắt của Fourth-Party Logistics — là một mô hình logistics mang tính chiến lược và tích hợp, trong đó nhà cung cấp thay mặt khách hàng quản trị toàn bộ chuỗi cung ứng, không chỉ từng mắt xích riêng lẻ như vận tải hay lưu kho. Doanh nghiệp 4PL sẽ kết nối và điều phối nhiều nhà cung cấp dịch vụ trong chuỗi cung ứng để đạt mục tiêu của khách hàng. Bên dưới là những cách 4PL có thể hỗ trợ khách hàng mở rộng thị trường tại nhiều quốc gia.

1. Thiết kế chuỗi cung ứng toàn cầu từ đầu đến cuối
   4PL đóng vai “kiến trúc sư” chuỗi cung ứng, không chỉ là nhà giao nhận.
   4PL hỗ trợ thiết kế mạng lưới logistics kết nối nhiều khu vực — châu Á, châu Âu và Bắc Mỹ — thông qua:
   • FTZ (khu thương mại tự do) và kho ngoại quan để bố trí tồn kho linh hoạt trên phạm vi toàn cầu.
   • Trung tâm phân phối khu vực nhằm rút ngắn lead time và giảm độ phức tạp về hải quan.
   • Tích hợp đa phương thức (biển + hàng không + đường sắt + đường bộ) để tiếp cận thị trường hiệu quả.
   Ví dụ: 4PL thiết lập một FTZ tại Trung Quốc để hàng hóa sau khi nhận từ nhà máy vẫn nằm dưới quyền kiểm soát của khách hàng; đồng thời xây kho ngoại quan tại Hà Lan và Việt Nam làm “hub” cho thị trường EU và Đông Nam Á.

2. Dẫn dắt về quy định & tuân thủ
   Mở rộng sang quốc gia mới đồng nghĩa phải đối mặt với các quy tắc nhập khẩu, cấu trúc VAT và tiêu chuẩn sản phẩm khác nhau.
   4PL hỗ trợ bằng cách:
   • Cung cấp dịch vụ đại diện thuế (toàn phần/giới hạn) tại EU.
   • Quản lý tuân thủ theo FDA, CE, MDR hoặc Đạo luật Lacey.
   • Tích hợp dữ liệu hải quan và khai báo trước (pre-clearance) để giảm thiểu chậm trễ tại cảng.
   Ví dụ: Doanh nghiệp 4PL có thể đóng vai trò tư vấn hoặc “cầu nối” giúp khách hàng hiểu rõ yêu cầu hải quan và tiêu chuẩn sản phẩm ở từng quốc gia.

3. Tầm nhìn tập trung & kiểm soát dữ liệu
   Thông qua tích hợp nâng cao giữa ERP + WMS + TMS, 4PL cung cấp cho khách hàng “một cửa sổ” duy nhất để theo dõi:
   • Tồn kho tại nhiều quốc gia.
   • Thời gian vận chuyển, chi phí vận chuyển và mọi khoản phí logistics liên quan.
   • Trạng thái đơn hàng và các chỉ số giao hàng cho khách.
   Ví dụ: Doanh nghiệp có thể quản trị nhiều thị trường trên một bảng điều khiển số, thay vì phải dùng nhiều phiên bản hệ thống khác nhau của các 3PL.

4. Điều phối nhà cung cấp & đối tác logistics
   4PL hợp nhất nhiều nhà cung cấp logistics thành một mạng lưới có trách nhiệm rõ ràng:
   • Đàm phán giá trên nhiều đối tác và khu vực.
   • Bảo đảm SOP nhất quán giữa nhà máy, kho bãi và nhà giao nhận.
   • Đánh giá hiệu suất 3PL và tự động hóa báo cáo KPI.
   Ví dụ: Điều phối liền mạch từ sản xuất tại châu Á đến giao hàng bán lẻ tại Mỹ/EU — chỉ dưới một hợp đồng quản trị duy nhất.

5. Tối ưu chi phí & thích ứng thị trường
   Thông qua phân tích dữ liệu liên tục, 4PL xác định:
   • Cảng, phương thức và kho nào giúp tối thiểu hóa tổng chi phí đến tay người mua (total landed cost).
   • Thời điểm cần chuyển từ đường biển sang đường hàng không (ví dụ khi nhu cầu mùa vụ tăng đột biến).
   • Chiến lược phân bổ tồn kho tối ưu cho từng thị trường khu vực.
   Ví dụ: Một công ty Hoa Kỳ có thể mở rộng tại EU thông qua nền tảng Amazon, với 4PL hỗ trợ vận tải biển, kho, hải quan, VAT và giao hàng chặng cuối.

6. Hỗ trợ chiến lược cho thăm dò thị trường
   Vượt trên vận hành, 4PL còn cung cấp thông tin thị trường và kịch bản hoạch định:
   • So sánh chi phí logistics khi thâm nhập khu vực mới (ví dụ EU so với Trung Đông so với Hoa Kỳ).
   • Đề xuất mô hình hub-and-spoke sử dụng FTZ cho phân phối đa quốc gia.
   • Hỗ trợ logistics ngược và quy trình hoàn trả hàng trên nhiều thị trường.
   Ví dụ: 4PL giúp một thương hiệu máy lọc nước gia dụng của Đài Loan gửi thử lô nhỏ vào EU, lưu tại kho ngoại quan ở Hà Lan, sau đó phân phối cho khách B2B địa phương sau khi hoàn tất thủ tục hải quan và VAT — mà không cần “nhập khẩu đầy đủ” ngay từ đầu.

Vì những lý do trên, nhà cung cấp 4PL có thể đóng vai trò “đầu mối duy nhất” giữa khách hàng và tất cả đối tác logistics (hãng bay, hãng tàu, kho bãi, đại lý khai quan, hãng xe tải…), đồng thời chịu trách nhiệm trọn vẹn trong thiết kế, quản trị và tối ưu toàn bộ chuỗi cung ứng.
Nếu bạn cần thêm thông tin, vui lòng liên hệ: richie_lin@tgl-group.net

Chúng tôi rất cảm kích nếu bạn có thể chia sẻ blog của TGL với bạn bè của mình, những người quan tâm đến thông tin thị trường trực tiếp về ngành Logistics - Chuỗi cung ứng và các sự kiện kinh tế cập nhật khác.