By Nick Lung    Photo：CANVA

Khi xuất khẩu hàng hóa từ châu Á sang các thị trường châu Âu và châu Mỹ, thách thức lớn đầu tiên thường đến từ sự không chắc chắn của giá cước vận tải và tình trạng chỗ trên tàu. Do cung–cầu vận tải biển toàn cầu biến động mạnh, các hãng tàu thường xuyên điều chỉnh phân bổ chỗ và mức cước. Các báo cáo gần đây cho thấy nhiều cảng châu Á đang thiếu container và thiết bị—điều đó đồng nghĩa với việc bạn có thể không đặt được đủ chỗ, hoặc dù còn chỗ thì đơn giá đã tăng lên đáng kể.

Sự bất ổn này khiến việc lập kế hoạch xuất khẩu và ước tính chi phí trở nên khó khăn, thậm chí buộc bạn phải trì hoãn lịch giao hàng.

Thứ hai, quá trình xuất khẩu có thể bị cản trở bởi thay đổi về chính sách và thuế quan. Trong những năm gần đây, một số nước nhập khẩu đã áp dụng thêm thuế đối với hàng nhập khẩu hoặc tăng các khoản phí tại cảng, làm xáo trộn hoàn toàn các mô hình chi phí và lợi nhuận đã được tính toán trước.

Khi chính sách thay đổi đột ngột, với tư cách là nhà xuất khẩu hoặc người mua, bạn có thể phải gánh chi phí cao hơn hoặc đối mặt với các rủi ro như đơn hàng bị hủy, nhu cầu bị chững lại—điều này đặc biệt nhạy cảm đối với hoạt động thương mại xuyên biên giới.

Hơn nữa, ngay cả khi hàng đã được xếp lên tàu và khởi hành thuận lợi, chúng vẫn có thể gặp các vấn đề như tắc nghẽn vận tải biển và cảng, hoặc chậm trễ logistics trên đường đi hoặc tại điểm đến. Những năm gần đây, nhiều cảng lớn ở châu Âu và Bắc Mỹ chứng kiến sản lượng hàng hóa tăng vọt, trong khi các mắt xích trong chuỗi vận tải nội địa (như vận tải đường sông, mực nước, đường sắt) lại bị nghẽn, khiến rất nhiều container phải chờ đợi, bị lưu bãi lâu và chậm dỡ hàng.

Điều này không chỉ kéo dài đáng kể thời gian giao hàng mà còn phá vỡ kế hoạch bán hàng ban đầu, gây bất mãn cho khách và thậm chí làm tổn hại uy tín cũng như cơ hội hợp tác trong tương lai của bạn.

Cuối cùng, trong bối cảnh kinh tế và nhu cầu toàn cầu biến động, việc xuất khẩu thành công vẫn không đồng nghĩa với việc thị trường sẽ đón nhận hàng hóa như kỳ vọng. Dưới tác động của môi trường thương mại toàn cầu nhiều biến động, cung–cầu thiếu ổn định và hành vi tiêu dùng thay đổi, ngay cả khi hàng đã tới được châu Âu, châu Mỹ, bạn vẫn có thể đối mặt với tình trạng nhu cầu suy giảm, cạnh tranh giá gay gắt, tồn kho tăng cao hoặc bán hàng chậm. Cộng với những rủi ro trên đường vận chuyển đã đề cập, mức độ bất định chung của hoạt động xuất khẩu và tiêu thụ gây áp lực rất lớn cho cả bên xuất khẩu lẫn bên mua.

Khi xuất khẩu hàng hóa từ châu Á sang châu Âu và châu Mỹ, bạn sẽ phải đối mặt với nhiều rủi ro và yếu tố bất định. Tuy nhiên, vẫn có một số chiến lược có thể giúp bạn giảm thiểu rủi ro và nâng cao tỷ lệ vận chuyển thành công.

Thứ nhất, hãy lựa chọn đối tác và tuyến vận chuyển đáng tin cậy, đồng thời đa dạng hóa phương án. Đừng phụ thuộc hoàn toàn vào một tuyến hay một hãng tàu/forwarder duy nhất. Nếu bạn có thể làm việc sẵn với nhiều hãng tàu/đơn vị giao nhận khác nhau và nắm được hồ sơ hoạt động, độ tin cậy của họ, thì khi một tuyến bị chậm do tắc nghẽn cảng, thời tiết, chính sách hay các yếu tố bất khả kháng khác, bạn có thể nhanh chóng kích hoạt phương án thay thế—từ đó giảm đáng kể rủi ro chỉ vì một tuyến bị nghẽn mà làm gián đoạn toàn bộ kế hoạch xuất khẩu.

Thứ hai, cần đặc biệt chú ý và chuẩn bị thật kỹ hồ sơ chứng từ, bao bì, nhãn mác hàng hóa và phương thức đóng gói. Rất nhiều trường hợp chậm trễ trong vận tải quốc tế thực chất bắt nguồn từ các yếu tố “con người có thể kiểm soát được” như chứng từ không đầy đủ, phân loại sai, ghi nhãn sai hoặc đóng gói không phù hợp. Nếu ngay từ đầu xuất khẩu bạn đã rà soát kỹ hóa đơn thương mại, packing list, phân loại hàng hóa (mã HS)/nhãn mác và phương thức đóng gói (có chống sốc, chống ẩm, chống va đập hay không) để đảm bảo đáp ứng yêu cầu của nước đến và cảng trung chuyển, thì khả năng hàng bị giữ lại, bị trả về hoặc thậm chí bị hải quan phạt sẽ giảm đi rất nhiều.

Hơn nữa, đừng bỏ qua việc mua bảo hiểm và thiết lập cơ chế theo dõi, giám sát tình trạng vận chuyển của lô hàng trong suốt hành trình. Trong quá trình vận tải biển đường dài, trung chuyển, rút ruột container và vận tải bằng xe tải, hàng hóa có thể bị ẩm mốc, đè nén, va đập hoặc thất lạc; cộng thêm yếu tố tuyến đường và thời tiết khó dự đoán, bảo hiểm hàng hải phù hợp sẽ giúp bảo vệ dòng tiền và chia sẻ rủi ro cho bạn. Kết hợp với hệ thống theo dõi số (tracking/real-time visibility/cảnh báo ngoại lệ), bạn có thể nắm được vị trí và tình trạng lô hàng theo thời gian thực, và nhanh chóng xử lý hoặc thông báo cho các bên liên quan khi phát hiện bất thường.

Cuối cùng, và cũng là điểm quan trọng nhất: hãy giữ sự linh hoạt và chừa đủ thời gian đệm, đồng thời điều chỉnh lịch xuất hàng và giao hàng cho phù hợp. Với hàng loạt yếu tố bất định như tắc nghẽn cảng/luồng tàu, thời tiết, thông quan, trung chuyển, rà soát chứng từ, thiếu container…, bạn nên chủ động cộng thêm thời gian và biên độ an toàn vào kế hoạch, thay vì cam kết những thời hạn giao hàng quá sát. Nếu có thể dự đoán trước nguy cơ chậm trễ và sớm thông tin cho người mua/đối tác về những khả năng điều chỉnh, họ thường sẽ dễ dàng thông cảm hơn, và bạn cũng tránh được việc để các sự cố trễ hàng trở thành vấn đề về niềm tin hoặc bồi thường.

Chúng tôi rất cảm kích nếu bạn có thể chia sẻ blog của TGL với bạn bè của mình, những người quan tâm đến thông tin thị trường trực tiếp về ngành Logistics - Chuỗi cung ứng và các sự kiện kinh tế cập nhật khác.